σχολιαστής

Εκείνος που ερμηνεύει, που εξηγεί κάτι. Εκείνος που σχολιάζει ή υπομνηματίζει κείμενα. Οι σ. είναι βασικά δημιούργημα των αλεξανδρινών χρόνων. Από τα σχόλιά τους σε αρχαία κείμενα σώθηκαν τα παρακάτω, σε χρονική σειρά. 1. Στον Όμηρο. Σχολιαστές της Ιλιάδας είναι 135 συγγραφείς. Σχόλια στην Οδύσσεια σώθηκαν μόνο αποσπασματικά. Πολύτιμο είναι το σύγγραμμα Παρεμβολαί του Ευστάθιου. 2. Στον Ησίοδο. Σχόλια έγραψαν οι Δίδυμος, Αριστόνικος, Ζηνόδοτος, Απολλώνιος, Αριστοφάνης, Αρίσταρχος, Κράτης, Δημήτριος Ιξίων, Διονύσιος ο Κορίνθιος, Πλούταρχος, Πρόκλος, Ιωάν. Τζέτζης, Τρικλίνιος. 3. Στον Πίνδαρο. Κύρια πηγή είναι ο Δίδυμος. Άλλοι είναι οι Ζηνόδοτος, Καλλίμαχος, Αριστοφάνης, Αρίσταρχος, Κράτης, Αμμώνιος, Χρύσιππος (όχι ο Στωικός), Αρτέμων, Παλαμήδης (ας των δαπνοσοφιστών του Αθηναίου), Δράκων, Ηφαιστίων, Ευστάθιος, Θωμάς Μάγιστρος, Μοσχόπουλος, Δημήτριος Τρικλίνιος και άλλοι. 4. Στον Αισχύλο. Ερμηνευτές του είναι οι Γλαύκος, Αριστοφάνης, Αρίσταρχος, Δίδυμος. 5. Στο Σοφοκλή. Κύριος σχολιαστής είναι ο Δίδυμος. Άλλοι δε υπομνηματιστές: Φιλόχορος, Δικαίαρχος, Ίστρος, Σάτυρος, Δούρις, Σαλούστιος, Αριστοφάνης και Αρίσταρχος. 6. Στον Ευριπίδη. Σώζονται διάφορα σχόλια. Συγγραφείς τους είναι οι Διονύσιος, Δίδυμος, Δικαίαρχος, Αλέξανδρος ο Αιτωλός, Αριστοφάνης, Καλλίστρατος, Αρίσταρχος, Κράτης. 7. Στον Αριστοφάνη. Σώζονται σχόλια των Ηλιόδωρου, Φαείνου, Συμμάχου, Δίδυμου και Αρίσταρχου. 8. Στο Θουκυδίδη. Σώζονται σχόλια των Διδύμου, Διονύσιου, Καύδιου, Πορφύριου και Ασκληπιάδη. 9. Στον Πλάτωνα. Σώζονται πολλά σχόλια που οφείλονται στους Σπεύσιππο, Ξενοκράτη, Διογένη, Λαέρτιο, Ολυμπιόδωρο, Αμμώνιο, Ποσειδώνιο, Πλούταρχο, Γαληνό, Λογγίνο, Πορφύριο, Διονύσιο και Καικίλιο. 10. Στον Αριστοτέλη. Σχόλια για τα έργα του έγραψαν οι Νικόλαος ο Δαμασκηνός, Αλέξανδρος ο εξ Αιγών, Αλέξανδρος ο Αφροδισιεύς, Πορφύριος, Θεμίστιος, Ιωάννης Φιλόπονος, Βοήθιος. 11. Στο Δημοσθένη. Σώζονται σχόλια του Ουλπιανού του Ζώσιμου, του Λιβάνιου, απόσπασμα ειδικού λεξικού και λείψανα των σχόλιων του Διδύμου. 12. Στον Αισχίνη. Τον σχολίασαν οι Δίδυμος και Καικίλιος. 13. Στο Λυκόφρονα. Σχόλια έγραψε ο Ιων. Τζέτζης. 14. Στον Απολλώνιο το Ρόδιο. Σχόλια έγραψαν οι Λούκιλλος Ταρραίος, Σοφοκλής και θέων. 15. Στον Καλλίμαχο. Σχόλια έγραψαν οι Αρτεμίδωρος, θέων, Επαφρόδιος, Αρχίβιος, Σα-λούστιος και Αστυάγης. 16. Στον Άρατο. Οι σπουδαιότεροι σχολιαστές του ήταν οι Άτταλος ο Ρόδιος, Βοηθός ο Σιδώνιος, Διόδωρος και Σπόρος ο εκ Νικαίας. 17. Στο Θεόκριτο. Σχολιαστές του ήταν οι Αρτεμίδωρος, ο θέων, ο Ασκληπιάδης ο Μυρλεανός, ο Μουνάτιος, Αμάραντος, Ερατοσθένης και Νικάνωρ ο Κώος. 18. Στο Νίκανδρο. Σχόλια έγραψαν οι θέων, Πλούταρχος, Δημήτριος ο Χλωρός, Αντίγονος, Πάμφιλος και Δίφιλος εκ Λαοδικείας. 19. Στο Διονύσιο τον Περιηγητή. Περισώθηκαν πολύτιμα αρχαία σχόλια του 4ου και 5ου αι. υπόμνημα του Ευστάθιου και μια «εξήγηση» για την Περιήγηση του.

* * *

ο, ΝΜ, θηλ. σχολιάστρια Ν [σχολιάζω]

πρόσωπο που συντάσσει σχόλια, ερμηνευτικές σημειώσεις, σε διάφορα κείμενα και κυρίως σε κείμενα αρχαίων συγγραφέων («οι περισσότεροι σχολιαστές άκμασαν κατά τους ρωμαϊκούς και βυζαντινούς χρόνους»)

νεοελλ.

δημοσιογράφος που σχολιάζει την καθημερινή επικαιρότητα.